Drie en een halve week ging het goed, en daarna begonnen ze weer: de boeven, de betweters, de provocateurs... De handhaving werd er weer bijgehaald, boetes uitgedeeld, ferme discussies gehouden, en voor de rest van de week was het weer even in orde: geen auto’s op de stoep.
Het mag niet, een auto op de stoep parkeren. Ook niet half, en -volgens de wet- niet eens met één wiel. En de Wet worden we allemaal geacht te kennen. Is ook beter voor jezelf want het kan je klauwen boetegeld schelen als je weet tussen welke marges je je mag bewegen.
Hetzelfde geldt voor ons werk. We spreken regels af over waar we naartoe willen als bedrijf (visie&missie) en hoe we daar willen komen (beleid&uitvoering). Het enige dat de werknemers hoeven te doen is zich te gedragen naar die huiswetten. En het enige dat directie en management hoeven te doen is voorbeeldig te leiden. Niet op de drempel al een sigaret aansteken als je de rookhoek 10 meter verder is, niet die echt-grappige-maar-ietwat-schunnige-mail doorsturen, niet een bocht afsteken ook al leidt de looproute je behoorlijk om, niet iemand te kijk zetten als je hebt afgesproken dat we ‘in dit bedrijf met respect met elkaar omgaan’ etc.
Voorbeeldgedrag leidt tot volggedrag. In de positieve zin te voet, en in de negatieve zin te paard.
Want als de hoogste baas zich niet aan de regels hoeft te houden, waarom zouden de lagen eronder dat dan wel moeten doen?
Als een democratisch gekozen president zijn eigen foute acties ontkent alsof we in een remake van George Orwell’s 1984 zitten, als ze elkaar in de Tweede Kamer uitmaken voor rotte vis, als de politietop exorbitante uitgaven van hun ondernemingsraad gedogen, en als topsporters de boel belazeren om beter te worden... waarom zou de gewone, normale Nederlander zich dan wel aan de regels moeten houden?
Let wel: ik heb respect maar ook een gezonde hekel aan regels. Ook ik hou er niet van om onnodig om te lopen, langzamer te gaan dan zou kunnen, bureaucratische lijnen te volgen waar rechtstreeks contact veel makkelijker zou zijn. Daarom zit ik graag aan de voorkant van besluiten, nog vóór ze genomen zijn. Daar ben ik scherp op veiligheid, strategie en budget, maar ook op uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en logica. Besluiten waar ik het nut en noodzaak niet van kan uitleggen zal ik bestrijden en proberen aan te passen tótdat ze genomen zijn. Want daarna begint je voorbeeldgedrag. Als directie, als manager en als medewerker of burger. Zeg gerust, als mens. Want leren is kopiëren: van je baas, van je ouders, je tv-held, je buren, en ook van onbekenden. (“Maar zij deed het óók!”)
Regels zijn om chaos te voorkomen, je veilig te kunnen verplaatsen, prettig met elkaar samen te kunnen leven. Maar waarom worden ze dan toch keer op keer weer overtreden?
DAT is de vraag die gesteld moet worden: ‘Waarom?’
Want blijven vasthouden aan regels en blijven bestraffen, tegelijkertijd constateren dat zonder strenge handhaving de regel geen stand houdt, en je niet afvragen ‘waarom’ dit toch steeds gebeurt, kost alleen maar geld en is slecht uit te leggen.
Het wil niet zeggen dat je meteen de regels moet aanpassen, maar als je niet snapt waarom mensen toch het risico nemen op een straf zal de frustratie en irritatie alleen maar toenemen.
Neem nou die foutparkeerders uit het begin. Handhaving en beboeten helpt kennelijk niet, of in ieder geval slechts tijdelijk. Ze weten dat je niet op de stoep mag parkeren en dat ze bestraft kunnen worden, maar tóch nemen ze het risico. Meer handhaving inzetten dan? Camerabewaking? Vast mannetje op dit punt? Ik zou mijn budget liever aan iets anders besteden.
Laat eens een 5W2H en 5xWhy analyse* op dit probleem los. Er blijkt dan dat het vaak dezelfde mensen zijn die in hetzelfde straatje, op dezelfde tijdstippen, voor korte tijd, hun auto daar plaatsen: namelijk tijdens de breng- en haaltijden van de dichtbijgelegen basisschool. Het blijkt ook dat de meeste van die overtreders na het wegbrengen van hun kind meteen door moeten naar hun werk. Tijd -haast- is dus een essentiële factor, misschien nog wel belangrijker dan de gemaksfactor.
Want niet ver van deze plek, slechts enkele minuten lopen, ligt een ondergrondse parkeergarage.
Waarom maken ze dan geen gebruik van deze garage? Wat blijkt: de auto-ingang is stijl en smal, de plekken krap en de manoeuvreerruimte beperkt. Onhandig bij haast. Gelukkig ligt de voetgangers-uitgang wel vlak bij het schoolplein. Maar, om je auto weer op te kunnen halen kan je niet gebruik maken van deze deur en moet je helemaal om het gebouw heen lopen of via de auto-ingang naar beneden. Dit is niet alleen onhandig, maar ook gevaarlijk en kost veel meer extra tijd. Minuten die je ’s ochtends toch echt anders wil besteden.
Het bewuste straatje heeft geen extra plekken; de bewoners van de aangelegen huizen worden he-le-maal gek van de auto’s die half voor hun oprit staan. Dus dan is het óf ver weg parkeren óf een kwartiertje fout parkeren met het risico op een prent.
Of zijn er andere manieren mogelijk om de bezwaren van de recidive rakkers weg te nemen?
Jawel hoor: minder haast en meer 'zen' in de ochtend. Waarom al die stress? Neem je tijd en geniet van de extra buitenlucht die je kado krijgt voor de rest van de dag.
Maar misschien valt het hele parkeerprobleem wel te vermijden. Door nieuwe parkeerhavens te maken bijvoorbeeld. Het voetpad is breed genoeg of zou zelfs verplaatst kunnen worden naar andere kant van de bomen. Een investering van ca. €1.000,- per haven en nooit meer handhavers te hoeven inzetten en geen ergernis meer hebben.
Of een andere deurkruk op de uitgang van de parkeergarage zetten, zodat je daar ook weer door naar binnen kunt en niet onnodig minuten verliest.
Ga op zoek naar de bronoorzaak van het probleem en kom tot betere oplossingen die je tijd, geld en irritatie gaan schelen.
En u? Heeft u frequente ‘foutparkeerders’ in het bedrijf? En heeft u wel eens gevraagd ‘waarom’?
*een andere keer meer over de LEAN tools 5W2H (Wie, Wat, Waar, Wanneer, Welke, Hoeveel, Hoe vaak) en 5xWhy (Waarom), die uitstekend maar niet uitsluitend in werkproblemen toegepast kunnen worden.